Cờ shogi – môn cờ truyền thống của Nhật Bản đang ngày càng thu hút sự quan tâm của cộng đồng yêu cờ trên toàn thế giới. Sau 8 năm nghiên cứu và trải nghiệm với nhiều đối thủ khác nhau, vipwin nhận thấy sức hấp dẫn đặc biệt của trò chơi này không chỉ đến từ lịch sử lâu đời mà còn từ tính chiến thuật sâu sắc. Khác với cờ vua phương Tây, cách chơi cờ shogi mang đến những thử thách độc đáo khi cho phép người chơi tái sử dụng quân đã bắt được của đối phương, tạo nên những tình huống chiến thuật phức tạp và hấp dẫn không ngờ.
Cờ Shogi Là Gì?
Cờ shogi là một biến thể của cờ vua, có nguồn gốc từ Nhật Bản với lịch sử hơn 1000 năm. Trò chơi này còn được gọi là “cờ tướng Nhật Bản” hoặc “trò chơi của các vị tướng”. Điểm khác biệt lớn nhất của shogi so với các loại cờ khác là khả năng “thả quân” – tức là sử dụng lại những quân cờ đã bắt được từ đối phương.
Lần đầu tiên mình tiếp xúc với cờ shogi là trong một chuyến công tác tại Tokyo. Một đồng nghiệp người Nhật đã mời mình chơi thử và mình đã hoàn toàn bị cuốn hút bởi độ phức tạp nhưng cũng rất logic của trò chơi này. Những ván cờ shogi thường kéo dài hơn và có nhiều khả năng lật ngược tình thế hơn so với cờ vua truyền thống, khiến mỗi nước đi đều trở nên quan trọng và đầy tính toán.
Luật Chơi Cơ Bản Của Cờ Shogi
Bàn cờ shogi có kích thước 9×9 ô, lớn hơn so với bàn cờ vua 8×8 thông thường. Mỗi người chơi bắt đầu với 20 quân cờ, bao gồm: 1 vua, 1 xe, 1 mã, 1 tượng, 2 tướng vàng, 2 tướng bạc, 2 quân nhảy và 9 tốt. Điểm đặc biệt là các quân cờ trong shogi có hình dạng giống nhau, chỉ khác nhau ở chữ kanji được viết trên mỗi quân.
Cách di chuyển của từng loại quân cờ trong shogi khá đa dạng. Vua có thể di chuyển một ô theo mọi hướng, tương tự như vua trong cờ vua. Xe di chuyển theo chiều ngang và dọc không giới hạn số ô. Tượng di chuyển theo đường chéo không giới hạn số ô. Tướng vàng có thể di chuyển một ô theo sáu hướng (trừ hai ô chéo phía sau). Tướng bạc di chuyển một ô theo năm hướng (bốn ô chéo và một ô thẳng phía trước).
Mục tiêu của trò chơi là chiếu bí vua đối phương. Khi một quân cờ di chuyển vào vùng đất của đối phương (ba hàng cuối cùng), nó có thể được phong cấp, tăng khả năng di chuyển. Ví dụ, khi tượng được phong cấp, nó có thể di chuyển thêm một ô theo chiều ngang và dọc, biến nó thành một quân cờ cực kỳ mạnh mẽ.
Chiến Thuật Chơi Cờ Shogi Hiệu Quả
Khai cuộc trong shogi thường tập trung vào việc phát triển các quân mạnh và bảo vệ vua. Một chiến thuật khai cuộc phổ biến là “Yagura” (thành lũy), trong đó người chơi xây dựng một hệ thống phòng thủ vững chắc cho vua bằng cách di chuyển các tướng vàng và bạc vào vị trí bảo vệ. Mình thường áp dụng chiến thuật này trong những ván đầu tiên khi mới học chơi shogi.
Trong giai đoạn trung cuộc, kiểm soát trung tâm bàn cờ trở nên quan trọng. Việc phối hợp giữa các quân cờ để tạo áp lực lên đối phương là chìa khóa để giành lợi thế. Một chiến thuật hiệu quả là “đổi xe”, trong đó bạn hy sinh xe của mình để bắt xe của đối phương, sau đó thả lại xe đó vào vị trí có lợi cho mình. Đây là một trong những đặc điểm độc đáo của shogi mà mình rất thích – khả năng lật ngược tình thế thông qua việc sử dụng lại quân đã bắt.
Tàn cuộc trong shogi thường xoay quanh việc tấn công vua đối phương. Việc sử dụng các quân đã phong cấp và quân đã bắt được để tạo ra những đòn tấn công quyết định là rất quan trọng. Một chiến thuật tàn cuộc hiệu quả là “tsume” – một loạt các nước chiếu hết không thể tránh khỏi. Mình từng thắng một ván đấu bằng cách hy sinh liên tiếp ba quân để tạo ra một tsume không thể phòng ngự.
Lợi Ích Khi Chơi Cờ Shogi
Chơi cờ shogi mang lại nhiều lợi ích về tư duy chiến thuật. Trò chơi này đòi hỏi người chơi phải lập kế hoạch nhiều bước đi trước, đánh giá tình hình bàn cờ và đưa ra quyết định dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. Sau nhiều năm chơi shogi, mình nhận thấy khả năng phân tích vấn đề và đưa ra quyết định trong công việc của mình đã được cải thiện đáng kể.
Ngoài ra, shogi còn là một hình thức giải trí tuyệt vời giúp giảm căng thẳng và rèn luyện trí nhớ. Việc phải nhớ các nước đi có thể, chiến thuật và vị trí của các quân cờ giúp tăng cường khả năng ghi nhớ. Mình thường dành 30 phút mỗi ngày để chơi shogi online, và đó là khoảng thời gian mình cảm thấy thực sự thư giãn và tập trung.
Đặc biệt, cờ shogi còn giúp cải thiện khả năng thích nghi với tình huống thay đổi. Với luật “thả quân”, tình hình bàn cờ có thể thay đổi đột ngột sau mỗi nước đi, buộc người chơi phải liên tục điều chỉnh chiến thuật của mình. Kỹ năng này rất có giá trị trong cuộc sống thực, nơi chúng ta thường xuyên phải đối mặt với những thay đổi không lường trước.
Đánh Giá Từ Người Chơi Về Cờ Shogi
Qua trao đổi với nhiều người chơi shogi, mình nhận thấy đa số đều đánh giá cao tính chiến thuật sâu sắc của trò chơi này. Một người bạn của mình, sau 5 năm chơi shogi, chia sẻ: “Mỗi ván cờ shogi là một cuộc phiêu lưu mới. Tôi chưa bao giờ cảm thấy chán vì luôn có những tình huống và chiến thuật mới để khám phá.”
Một người chơi lâu năm khác cho biết: “Điều tôi thích nhất ở shogi là khả năng lật ngược tình thế. Có những ván cờ tôi tưởng như đã thua, nhưng nhờ sử dụng khéo léo quân đã bắt được, tôi đã có thể giành chiến thắng ngoạn mục.” Đây cũng là trải nghiệm mà mình đã nhiều lần cảm nhận được – cảm giác hồi hộp khi biến một tình thế bất lợi thành chiến thắng.
Qua nhiều năm trải nghiệm, mình nhận thấy rằng để chơi shogi hiệu quả, bạn cần kết hợp giữa kiến thức lý thuyết, khả năng tính toán và trực giác. Không có công thức nào là hoàn hảo, nhưng với sự kiên nhẫn và luyện tập, bạn hoàn toàn có thể tiến bộ và tận hưởng trò chơi tuyệt vời này.
Cờ shogi không chỉ là một trò chơi, mà còn là một nghệ thuật chiến thuật đòi hỏi sự suy nghĩ sâu sắc và tính toán cẩn thận. Nếu bạn đang tìm kiếm một thử thách trí tuệ mới, hãy thử sức với cờ shogi. Với những quy tắc độc đáo và chiều sâu chiến thuật, trò chơi này chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm thú vị và bổ ích. Chúc bạn có những ván cờ shogi đầy hứng khởi và thành công!
